Met moderne biotechnologie kunnen genen van organismen worden aangepast. Dat geeft mogelijkheden om maatschappelijke problemen op te lossen. Het maakt bijvoorbeeld medicijnen tegen kanker mogelijk (gentherapie) of draagt bij aan voedselzekerheid (kweekvlees). Maar niet iedereen vindt aanpassingen aan genen gewenst. In Nederland zijn daarom strenge eisen om te mogen werken met biotechnologie.
Kennis over de veiligheid van de techniek helpt om innovaties veilig te ontwikkelen. Maar onderzoekers zijn vooral bezig met vernieuwing en minder met grondig onderzoek naar veiligheidsvragen. De Nederlandse overheid wil daarom meer wetenschappelijke kennis hebben over risico’s van biotechnologie. Onder leiding van het Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO(Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek)) is dat in 10 onderzoeksprojecten uitgezocht.
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft nu geanalyseerd welke vragen over veiligheid in deze projecten zijn gesteld. Ook is gekeken hoe ze zijn onderzocht en wat dit voor kennis over veiligheid oplevert.
Hieruit blijkt dat het zeker de moeite waard te zijn om bij de ontwikkeling van technieken en producten onderzoek te doen naar veiligheid. Het levert kennis over veiligheid op en methoden om dit te onderzoeken. Het is belangrijk om daarbij ook oog te hebben voor de vragen en opvattingen over veiligheid in de samenleving en vroegtijdig na te denken over een veilige productie en veilig gebruik (Safe-bydesign).
Wel zijn er hindernissen te nemen om dit soort onderzoek te doen. Die hebben bijvoorbeeld te maken met de organisatie en financiering van wetenschappelijk onderzoek in Nederland. Zo heeft onderzoek naar veiligheid weinig status, waardoor er nauwelijks geld voor beschikbaar is. Verder werken onderzoekers en risicobeoordelaars nog te weinig samen aan veiligheidsvragen. Ook is er vaak niet genoeg tijd en geld om lange termijneffecten te onderzoeken. Het RIVM geeft daarom aanbevelingen om de belemmeringen te verminderen. Bijvoorbeeld om bij de subsidie van onderzoek een verplichting op te nemen om veiligheidsonderzoek te doen.